Tunel w centralnej części linii tramwajowej do Mistrzejowic to element wymagający największego nakładu pracy na budowie. Będzie on wykonywany metodą podstropową na ścianach szczelinowych. Wyjaśniamy jej poszczególne kroki.

Zazwyczaj budowę tunelu biegnącego przez obszary zurbanizowane rozpoczyna przekładka sieci podziemnych kolidujących z planowaną konstrukcją. W ten sposób przygotowuje się teren pod dalsze prace, jednocześnie zapewniając okolicznym mieszkańcom ciągłość dostaw wszystkich mediów. W okolicy ronda Polsadu funkcjonuje gęsta sieć podziemnych instalacji, dlatego zaprojektowanie nowego przebiegu dla wodociągu, gazociągu czy kanalizacji było sporym wyzwaniem.

Budowa tunelu na linii do Mistrzejowic wymaga również przeniesienia podziemnego cieku wodnego zwanego Sudołem Dominikańskim, biegnącego obecnie głównie w pasie dzielącym jezdnie ul. Młyńskiej. – Projekt przewiduje, że zostanie on przeniesiony pod jezdnię zachodnią ul. Młyńskiej i poprowadzony w kierunku południowym aż do ronda Młyńskiego – wyjaśnia Ewelina Woch, koordynatorka ds. konstrukcji w firmie Gülermak.

Co to są ściany szczelinowe i jak się je wykonuje?

Po przygotowaniu terenu pod budowę rozpoczyna się głębienie ścian szczelinowych, czyli żelbetowych ścian konstrukcyjnych wykonywanych w wąskich szczelinach w gruncie. Stanowią one obudowę tunelu, przejmują parcia gruntu i wody gruntowej. Minimalizują wpływ wykopu na zabudowę w sąsiedztwie obiektu oraz zabezpieczają tunel przed napływem wód podziemnych. Ich konstrukcja pozwala przenosić znaczne obciążenia, co zapewnia tunelowi stateczność.

Jak powstają? Najpierw – przy użyciu głębiarki – wykonuje się wąski, głęboki wykop (na KST IV wykopy będą miały głębokość od 11 do 24 m), w którym umieszcza się kosz zbrojeniowy, a następnie wypełnia go betonem, wykorzystując metodę kontraktorową. Polega ona na betonowaniu ściany od dna wykopu do góry. Po wykonaniu takich ścian można przystąpić do budowy stropu, czyli konstrukcyjnej płyty górnej tunelu.

Strop, wykop i płyta denna

Strop wykonuje się na gruncie, na warstwie podkładowego betonu, przy zastosowaniu izolacji przeciwwodnej. Pod gotową płytą górną można rozpocząć wykop.

Istnieją dwie metody wydobycia gruntu z tunelu: podstropowa i czołowa. – Do wydobycia urobku metodą podstropową należy pozostawić otwór montażowy w stropie, natomiast w metodzie czołowej grunt wykopuje się od strony portalu tunelu. Obie te metody będą stosowane na budowie KST IV – podaje Ewelina Woch.

Do położenia pozostaje jeszcze płyta denna tunelu, którą również – tak, jak w przypadku stropu – wykonuje się na warstwie betonu podkładowego. Jej ważnym elementem są izolacje zabezpieczające tunel przed przenikaniem wody gruntowej.

Wykończenie i wyposażenie Po wykonaniu robót konstrukcyjnych pora na budowę torowiska tramwajowego i instalacji, m.in. wodociągowej, trakcyjnej, elektrycznej, teletechnicznej czy kanalizacji deszczowej. Tunel podlega też pracom wykończeniowym i wyposażeniu na cele komunikacji, bezpieczeństwa i sterowania ruchem. Na tym etapie prowadzi się również roboty na powierzchni – odtwarza się niezbędną infrastrukturę i zazielenia teren, używając odpowiednio dobranych gatunków roślin.